Kadtaro e Masiding Noor Yahya ko kiyambitiara-a ki Intisar Yahya

Giyaya so kiyadtaro e Masiding Noor Yahya ko kiyambitiara-a ki Intisar Macaraya Yahya
ko Alongan a Salasa, March 17, 2020 sii sa Haifah Function Hall, Gadungan, Marawi City.

Bismillaahir Rahmaanir Rahiim 

Alhamdulillaahir Rabbil 'aalameen. Was salaato wassalaam ‘alaa rasoolillaah, Sayyidina Muhammad wa ‘alaa ‘aaleh Sayyidina Muhammad. 

Assalaamo aleikom wa rahmatullaahi wa barakatoh. 

Oriyano kini rampaynaken rekano ko Salaam a aya maana niyan na so Kalilintad go da karayorayo a ginawa, sa piyamangeni aken ko Kadenan a Daphayag, Allah swt, a baniyoden mambagiyan langon so maana niyan, na odiniyo raken penama-an na giyanan den imbaloyngko a panabia go padaadat ko Pata Phangampong ko Ranao a kikalilimod sa kalilimod tano ai imanto. 

Sa giyaya den e kapagudasi ko ko sapolo ago nem odi na sapolo ago pito a Panoroganan sa Ranao, go so duapolo ago walo ambabaya ko taritib, na go so pata-sulutan ko Pata inged sa Ranao a kiyasosol’da-an o bangsa. Na aya mala a pephadaadatangko na so thatandingan ko kangoberno sa Ranao maana so gobernador sa ranao a si Engr. Mamintal Alonto Adiong Jr., go so mga sakotowa iyan. Na aya mala na so parinta a Islamic city a Marawi ko kapago-olowan iron o city mayor a si Atty. Majul Gandamra nago so manga sakotowa iyan.

Manga lokesakn, manga pagari ko, manga babayakn, manga wata akn, Oriyanoto na aya insarat raken a manga lokes aken oto a si Datu Anggay Abantas Yahya go so darodopaiyan na kasamam sama iran a magari-ari na ayakon a itindeg aken sii na so kasabala iran ko Pamiliya Yahya, balabao ron so Sheik sa Yaman Ismael Yahya, ka kagiya katawan iran a so Sheik sa Yaman Yahya benara langkap so ingaraniyan na madakela diron matao ko daradat iyan, so bangsa niyan, so miniyogopian ko kaphaginged go so kapelaolad o Agama. 

So Si Sheik Yahya bin Hadi Al-Faqih 

So Sheik Yahya (ayabolawan a lopa I kambebtaden iyan) na wata o Sheik Hadi a kababantugan a Fuqaha sa Sultanate of Lahej sa Hadramawt sa Yemen, wataiyan ko manga pembayongen a bae sa Madinat Al-Munawara sa Hijaz.Apo sekaniyan o mga Sarip a miyaona a mindadatu sa Sedepan. 

Sabap ko kalaiyan e ilmo ko Agama Islam ka kagiya skaniyan na Faqih maana a jurisprudent odi na milalaham iyan so pangitaban odi na Sharia o Islam, na ini-ilano iranon so Ulomoddeen maana a mana mala e ilmo ko Deen odi na Mala e ‘Ilmo ko Agama. Aya galebek o Ulomoddeen Sheik Yahya na so kipephanolonen ko Agama Islam kombala-bala. 

Lomiyalakao so Sheik Yahya a ‘Ulomoddeen ka inipanolon iyan so Islam na taros a minisampay sangkai a Pilimpinas, na si-I miyaginged sa Ranao sangkanan a pedtaroon a Bayang. Miyakapangaroma so Sheik Yahya ‘Uomoddeen sa Bayang na so pakiwataan o Datu a giyanan e isa pekhakowan sa kasosolotani sa Bayang na mimbawata siran na so Ismael a aya kiyalaman a ilano iyan na so Sheik sa Yaman. 

So Sheik Ali ayaden so Sheik Arabia 

Miyangaroma pharoman so Sheik Yahya al ‘Ulomoddeen na siisa Maribo a isa mambo ko Panoroganan sa Lumba Bayabao na mimbawata na odi ako khalipat na duapolo ago dua (22) siran langon. Isaon si Hadji Sarip a ama a dato angkoto a kapapantagan a barangay chairman sa Bantayao, Lumba Bayabao, a si Chairman Rasul Yahya Arais. Ikadua so miyauna a Imam sa Islamic Center a si Sheik Ismael a ino kiyabutowan sa Sheik Ismael ka inisangay ki bapa iyan a Sheik Ismael a so Sheik sa Yaman. Isaonpen angkotoa kiyadayoan a Sheik a si Sheik Mustapha a phagamaan o miyauna a barangay chairman sa West Poblacion, Baloi, Lanao del Norte as si Sheik Ibrahim Brian Yahya. Na go babayran pen so phaginaan a kapapantagan anan a Bai-a-labi sa Maribo a si Hja. Sitti Aysha Guimbolawan. Tanto siran dena madakel na dipethoon so oras tano o bako siran sii mapangaloy langon. 

So Sheik Ismael Yahya 

So Sheik sa Yaman a Ismael na isa sekaniyan a miyauna edukado ko English na go edukado ko Agama. Sekaniyan e pagampaganaya a Muslim a miya school superintendent sa Lanao ko daniyan pen kabagi. Go sekaniyan bo e Muslim a miya district president sa Malita District sa Davao ko dapen a manga mayor. Giyoto miyasungkad o wata iyan a si AbdulQadir Yahya so kiyamayor iyan mambo sa Malita. So Sheik sa Yaman na isa a mala a kiyasaguban sa malingao a ig sa Ingeda Ranao na siiden sa kalaoladiyan sa Pilimpinas. 

Piyangaruma o Sheik sa Yaman so Babayo a naonao o Mangandog ko kiyapangarumaa niyan ko Bai sa Lapao na mimbawata siran (maana so Sheik sa Yaman ago so Babayo) na dua (2) magari a datu – Si Hj. Murad a miyauna a Saripa Datu sa Bayang, ago si Mama sa Pagilidan a ayaden so Sangcopan sa Ranao. Aya naonao e Hadji Murad a Saripa Datu sa Bayang na saken a pekhanegiyo so saritiyan imanto. Na aya naonao e Mama na si Intisar. 

Giyanan ni sabap a giya muriniyo aya tao a si Intisar na khapakay so mapepemuriatao niyan a Sulutan sa Bayang a isa a panoroganan sa Unayan ko Pata Phangampong ko Ranao, go khapakaypen a Sulutan sa Ramain a isa ko dua alongan sa Mala Bayabao, ka kagiya so Mangandug a Datu a Cabugatan sa Ramain na pekha poonan mambo o kasosolotani sa Ramain. Liyo sampen na khapakay pen so mapemomoriatao e Intisar a Sultan sa Dangiprampiay a giyanan so kadato inisenggay sa Dangiprampiay a aya gumaganday a tarompong sa Mala Bayabao ka inoman kiya betu-wan sa Dangiprampiay a ingedanan ka kagiya sabap sa da riyampiyan iyan ko dua a panorognan sa Mala Bayabao maana so Ramain go Ditsaan. Na aya samporna iyan na si Intisar khapakay a Mabai-a-labi sa Ditsaan. 

So Sheik sa Yaman na madakela kiyababadanon mambo.  Wataiyampn si Hja. Zainab a phaginaan a kabantugan oto a mujahideen a si Comdr. Mike Iqra. Wata iyampn si Hja. Sitti Rowena Rahma a miyapangaroma o pagampaganaya Muslim a mia-Judge sa Pilimpinas a si Judge Macapanton Abbas Sr. Watairan (maana si Hja. Rowena go si Judge Macapanton) si Hja. Potri Sorayda a darodopa o kadadayo-an a Senador Mamintal Tamano. Go so kababantugan a international lawyer a go mujahideen a si Atty. Macapanton Abbas Jr. a miyauna Sulutan sa Dayawan. Na samporna ki Dr. Firdausi Yahya Abbas a kapapantagan a Sulutan sa Ranao a batitingan a abogado a Meranao. Watapun o Sheik sa Yaman si Abdul Kaidir Yahya a miyauna mayor sa Malita, Davao. Go wata puno Sheik sa Yaman si Hja. Nor'aleen go si Hja. Nor'aeen.

Pagosayn tano sa makampet si Hj. Murad a Saripa Datu sa Bayang. 

Si Hj. Murad a Saripa Datu sa Bayang na piyangaroma niyan si Bae Mindamowao, a isa pakatatayaan a pembayongen na bae sa Marawi, a wata o miyauna a Radiamuda sa Marawi a si Moliya, a wata o miyauna Pamlian sa Marawi a si Sarip Muhammad. Na mimbawata siran (maana si Hj. Murad go si Mindamoao) na si Hj. Omar Mauyag Moliya Mangandog Yahya ago si Hj. Abdul Hamid Moliya Mangandog Yahya. Pedpen a mga wata o Hj. Murad si Hj. Abdulgaffoor Modar, si Hja. Sitti Aslia Pauzia, si Corais ago si AbdulKareem.

Si Hj. Omar Mauyag na piyangaroma niyan si Hja. Sahira Madiora a apo o miyaona Calimaamor sa Dangiprampiay a si Hj. Abilhassan Noor (a pekhasulutan sa Dangiprampiay go pekhasulutan sa Balintao) go so miyauna a Sulutan sa Dangiprampiay a si Sulutan Abantas a mishasakeb iranon si Loma Limbo a pekhasolotan sa Maguing go pekhasolotan Sarip sa Balintao na mimbawata siran (maana si Hj. Omar Mauyag go si Hja. Sahira Madiora) na saken, a pekhanegiyo so sariatiyan imanto -- Saken si Hj. Mohd Yasin a si Masiding Loma Abantas Moliya Noor Yahya. 

Si Sangcopan a Mama sa Pagilidan 

Si peman si Sangcopan a Mama sa Pagilidan na piyangaroma niyan si Raga a wata e Macaumbos a wata o Abantas a Sulutan sa Dangiprampiay na mimbawata siran, na paganayron na si Bai Dilagidun (ya Allah pakasurgaangka skanian) a miyauna a Barangay chairwoman sa Dangiprampiay a darodopa e Datu Mohammadali Saragunting. Ikadua na si Datu Anggay a phagamaan a babayakenaya a ayaniyo matotompa imanto sa kalilimoda-i, ikatelo na giya principal oto a si Hja. Faysah a darodopa o kapapantagan a Sulutan sa Dimayon a si Engr. Colman Macaraya. Ikapat na si Datu Busar (yarhamu) a miyauna a Station Commander sa Ditsaan Ramain a darodopa I Baialabi sa Ambolong a si Pagudarn, na go ika-5 na si Datu Masigay a darodopa mambo e Ominsalam Macaraya. 

Giyoto e sabap a mampen ka masasanaat tano imanto sa misasamblaya-e a tiyoba sa Dunia, maana giya Coronavirus 2019 (Covid-19), na dako makandarainon sa piyanamarang ko e kadarpa-e ko sa kapembitiara tano ai ka kagiya si Intisar na Babayaken ko Pamiliya Yahya na go babayakun ko Pamiliya Abantas. 

So Kandiamonga na masa a kathagumpiya 

Giyangkai a masa tano imanto a kandiyamonga, na masa a kapakalaba, na kalilimod a kapakadair, na oras a katagompiya, sabap sa maphakarani niyan so miyakawatan a kathotonganaya, na maphakaloto iyan so miyakalogao a kambata-bataa na kailot iyan so miyakaloag a kathatabanga na aya mala na mapakagarang iyan so kiyatepolan a dii kanggiginawai, 

Ayakaposan a lalag ko a-i na panalamatan aken ang ka-i a mbala a mindiamonga sa kiya paka tokawa iran raken ago giya darodopa aken a aya si Bai Rocaya Sumndad Otical sa kapadarpa ami sa ngka-I a masa na go mapayag so lalag aken. 

Taros a phamangni ako rekano sa maaf oba aden a dako katarotopi ko kiyapayag o lalag ko sabap sa benar miyakapoti den so bok ka miyaka la so edad na aya mataan na dako masinanad sagiyang kai a katharo sa lalag balabao ron sa lagidaya kalilimod, ka si-iako miyasinanad ko kipsuraten sa basa English ko mga bandingan a pekhaoma ko a galebek a miyapatot so kisampay niyan ko pagtao ka kagiya saken na ‘journalist’ ako ka sekami I kirek ko Ranao Star Philippines a giyanan bo a newspaper tano sa Ranao a pelaolad oman pitogawii kombala-bala. 

Wassalamo ‘aleikom wa rahmatullaahi wa barakatoh.